8 września br. Deloitte, firma zajmująca się doradztwem inwestycyjnym i audytem, opublikowała V edycję rankingu pięciuset największych środkowoeuropejskich firm „Central Europe Top 500″. Badania dotyczyły zeszłorocznych wyników finansowych firm z 19 krajów Europy Środkowej. Wyniki piątej edycji rankingu pokazują, że przychody największych firm w Europie Środkowej i Wschodniej wzrosły o 16,4%. To bardzo dobry wynik w porównaniu z poprzednią edycją, w której przychody (w porównaniu z 2008 rokiem) były mniejsze o 60%, a zysk mniejszy o 24%. Nie udało się jednak osiągnąć obrotów sprzed kryzysu. Niemal 80% największych firm w Europie Środkowej odnotowało wzrost przychodów w 2010 roku, co pokazuje, że firmy wychodzą z recesji.
Kraj |
Ilość firm, które znalazły się na liście |
Łączne przychody firm (mld EUR) |
|
1 |
Polska |
173 |
214,2 |
2 |
Czechy |
80 |
101,7 |
3 |
Węgry |
68 |
90,4 |
4 |
Ukraina |
43 |
60,4 |
5 |
Rumunia |
38 |
37,5 |
6 |
Słowacja |
28 |
36,2 |
7 |
Słowenia |
18 |
17,8 |
8 |
Chorwacja |
13 |
15,7 |
9 |
Serbia |
11 |
10,5 |
10 |
Litwa |
8 |
11,7 |
11 |
Bułgaria |
8 |
8,9 |
12 |
Łotwa |
6 |
3,4 |
13 |
Estonia |
3 |
2,2 |
14 |
Macedonia |
1 |
0,496 |
15 |
Bośnia i Hercegowina |
1 |
0,431 |
16 |
Albania |
brak danych |
|
17 |
Kosowo |
brak danych |
|
18 |
Mołdawia |
brak danych |
Ten trend jednak nie dotyczy rynku chorwackiego, gdyż w rankingu znalazło się tylko 13 chorwackich firm, czyli o trzy mniej niż w zeszłym roku. Przychody ze sprzedaży spadły o 1,5%, jednak zysk netto wzrósł o 44,5%. Chorwackimi firmami, które na liście pojawiły się po raz pierwszy są: Prirodni plin i Mercator-H, a z rankingu wypadły: Vindija, Adris Končar, Tisak, Pliva i Hypo Banka. Największy sukces na liście jak co roku notuje Polska z 173 firmami i łącznymi przychodami kompanii w wysokości 214,2 miliarda euro.
Wśród dziesięciu największych przedsiębiorstw na liście aż siedem z nich należy to sektora energetycznego. Ta gałąź gospodarki jest dość stabilna i zmiany nie następują szybko. Na chorwackim rynku w tej branży dominują: Ina, Petrol, Hep, Nis i Eps. Największą firmą z sektora energetyki w regionie Adria (Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra, Chorwacja, Macedonia, Słowenia, Serbia) w zeszłym roku była Ina Grupa. I jest to jedyna chorwacka firma, która wspięła się na liście o 2 miejsca – z 32. na 30. miejsce. Inne chorwackie przedsiębiorstwa zanotowały spadek w porównaniu z zeszłym rokiem. Ivica Krešić, dyrektor Oddziału Doradztwa Finansowego domu Deloitte, wyjaśnia, że wzrost przychodów Iny, Petrolu i Nisa był spowodowany zeszłorocznym wzrostem cen ropy naftowej. Krešić oczekuje dalszego nasilenia popytu na produkty ropy naftowej, gazu i energii elektrycznej, przy czym zużycie gazu i energii elektrycznej będzie rosnąć szybciej niż popyt na ropę naftową.
W zeszłym roku odbyło się kilka znaczących przejęć: Atlantic Grupa przejęła Drogę Kolinską, a belgijska Delhaize Deltę Maxx. W pierwszej połowie 2011 r. Idea, serbska firma-córka chorwackiego Agrokoru, przejęła w Serbii sześć domów handlowych Tuš. Firmy z sektora spożywczego także zajęły wysokie miejsca na liście. Pięć najlepszych, według przychodów w regionie Adria, to: Agrokor, Mercator Grupa, Delta Holding, Konzum i Gorenje Grupa. Chorwacka Podravka spadła z 360. na 409. miejsce. Jej przychody ze sprzedaży zmalały o 1,2% w stosunku do 2009 r., jednocześnie zanotowała wzrost zysku netto o 125,8%.
Na liście najlepiej prosperujących banków w Europie Środkowej na 11. miejscu znalazła się Zagrebačka banka, PBZ uplasował się na 24. miejscu, Erste na 34.miejscu, a RBA Chorwacja na 43. miejscu. Bardzo szybko rozwija się Erste bank, który rozszerzył swoją działalność na osiem krajów Środkowej i Wschodniej Europy.
Liderem wśród firm ubezpieczeniowych pozostaje polskie PZU, na drugim miejscu znalazła się Ceska Pojistovna. Warto zaznaczyć, że miniony rok był trudny dla tej branży, dlatego 11 z 50 największych ubezpieczycieli odnotowało stratę; jest to o 6 więcej niż w 2009 roku. Ponadto 20 firm wypracowało niższy zysk netto niż w 2009 r. Niezmiennie jednak lista największych ubezpieczycieli pozostaje zdominowana przez firmy z Polski (16 firm) i Czech (11 firm). W regionie Adria wielcy gracze utrzymali swoje pozycje. Na chorwackim rynku działa 26 towarzystw ubezpieczeniowych, pośród których najlepsze wyniki osiąga Croatia Osiguranje, a dalej: Euroherc i Allianz Zagreb.
13 chorwackich firm na liście CE TOP 500 |
||||||
Miejsce na liście 2010 |
Miejsce na liście 2009 |
Nazwa |
Przychody ze sprzedaży (mln EUR) |
Zysk netto (mln EUR) |
||
2010 |
Zmiana ’10/’09 (%) |
2010 |
Zmiana ’10/’09 (%) |
|||
28 |
18 |
Agrokor |
3,635 |
0,80% |
22 |
-31,90% |
30 |
32 |
Ina |
3,547 |
16,60% |
137,3 |
N/A |
85 |
76 |
HEP grupa |
1,677 |
3,00% |
200,3 |
N/A |
97 |
80 |
Konzum |
1,574 |
1,60% |
56,6 |
-29,90% |
140 |
119 |
T-HT grupa |
1,148 |
-1,00% |
251 |
-9,20% |
242 |
– |
Prirodni plin |
789 |
N/A |
-47,3 |
N/A |
351 |
287 |
Zagrebački Holding |
560 |
-6,90% |
-65,1 |
N/A |
370 |
– |
HEP – produkcja |
539 |
1,40% |
58,8 |
N/A |
409 |
360 |
Podravka |
483 |
-1,20% |
13,4 |
125,80% |
422 |
352 |
HEP – operator systemu dystrybucji |
472 |
5,20% |
11,7 |
N/A |
451 |
356 |
Vipnet |
449 |
-5,40% |
68,7 |
-17,50% |
466 |
358 |
HŽ Chorwackie Koleje Państwowe |
434 |
-4,20% |
-9,4 |
N/A |
486 |
– |
Mercator-H |
414 |
32,30% |
N/A |
N/A |
Razem |
15.722 |
698 |
||||
Chorwacki udział w TOP 500 |
2,60% |
3,00% |
||||
DLA PORÓWNANIA |
34,90% |