W Czarnogórze liczba przypadków korupcji w biznesie wynosi 3,2%, co jest wynikiem o wiele lepszym niż w innych krajach Bałkanów Zachodnich, gdzie do wręczania łapówek urzędnikom państwowym przyznaje się 10,2% przedsiębiorstw – oświadczyła dyrektor Czarnogórskiego Urzędu Statystycznego (Monstat) Gordana Radojević.
Powyższe wyniki bazują na badaniu przeprowadzonym przez Monstat na 2 tys. przedsiębiorstw w okresie od 16 października do 16 grudnia br. Chociaż to Monstat był wykonawcą badania, w przygotowanie użytych w nim instrumentów badawczych zaangażowani byli także przedstawiciele Czarnogórskiej Izby Gospodarczej (PKCG), Urzędu ds. Zwalczania Korupcji (Uprava za antikorupcijsku inicjativu), a także rządy Niemiec, Norwegii i Szwecji. Badanie ma charakter regionalny, wsparcia udzieliła mu UE i zostało przeprowadzone we wszystkich krajach Bałkanów Zachodnich.
Czarnogóra może się pochwalić także wyjątkowo niskim stopniem korupcji wśród urzędników państwowych. W świetle uzyskanych informacji korupcji dopuściło się tam 2,4% celników (6,5% w innych krajach regionu) oraz 1,5% urzędników skarbówki (3,4% w pozostałych krajach regionu).
W dwóch piątych przypadków łapówki dawane przez firmy są wręczane przed „wyświadczeniem przysługi”, natomiast jedna czwarta później, a głównym celem działań korupcyjnych jest przyspieszenie urzędowych procedur. W 44% przypadków żądanie łapówki jest mniej lub bardziej bezpośrednio wyrażane przez samego urzędnika albo przez osoby trzecie w jego imieniu, natomiast w 48% przypadków łapówka jest oferowana przez przedsiębiorcę chociaż nie padła taka propozycja ze strony urzędnika.
W zdecydowanej większości przypadki korupcji sprowadzają się po prostu do wręczenia koperty z pieniędzmi, przy czym przeciętnie znajduje się w niej kwota 411 EUR. Jeżeli jednak tę sumę porównamy z parytetem siły nabywczej na obszarze UE, jest to wartość odpowiadająca 830 EUR.
Badanie przeprowadzone w pięciu kluczowych gałęziach gospodarki wykazało, że w Czarnogórze najbardziej skorumpowanym biznesem jest transport i magazynowanie, natomiast w innych krajach regionu produkcja i budownictwo. Przedstawiciele przedsiębiorstw korupcję klasyfikują jako piątą z kolei przeszkodę w prowadzeniu działalności gospodarczej – zaraz po wysokich podatkach, skomplikowanym systemie podatkowym, ograniczonym dostępie do kredytów i sztywnych regulacjach rynku pracy.
Jak wykazano, zaledwie 3,7% przypadków korupcji zostaje zgłoszonych odpowiednim instytucjom, w tym przede wszystkim policji. Najczęstszym powodem niezgłaszania wręczanych prezentów jest przekonanie, iż praktyka ta jest tak szeroko rozpowszechniona i zakorzeniona, że nie ma takiej potrzeby.
Jeżeli przedsiębiorcy wręczają łapówkę jeden drugiemu, działa to na szkodę przyjmującego, a dzieje się tak w celu zabezpieczenia lepszej ceny. Z badania wynika także, iż przedsiębiorstwa są narażone na działania kryminalne i aż 75,8% firm korzysta chociaż z jednej metody ochrony przed przestępczością.
Źródło: pobjeda.me, cdm.me